Ürün Operasyonlarının Başarısını Nasıl Ölçeriz

Ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz. — Peter Drucker

Çağdaş yönetim biliminin temellerini atmış olan Peter Drucker bu sözüyle etkilerini ölçemediğiniz hiçbir girişimi yönetip iyileştiremeyeceğimizi vurguluyor. Ürün Operasyonları şirket için doğrudan ölçümlenebilen bir değer üretmektense ürün organizasyonun etkinliğini artırdığından başarısını ölçmek her zaman kolay olmayabiliyor. Durum böyle olsa da Ürün Operasyonlarının başarısını ölçmekte kullanabileceğimiz bazı yöntemler bulunuyor.

1. Ürün Operasyonlarının Başarısını Ürün Organizasyonunun Başarısına Bağlı Metrikler ile Ölçmek

Ürün Operasyonları olarak temel amacımız, ürün organizasyonunun yüksek etkili çıktılar yaratmasını mümkün kılarak şirketin genel başarısına olumlu katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda, başarımızı ve etkinliğimizi değerlendirmek için kullanabileceğimiz ilk yöntem, ürün organizasyonunun belirlediği hedefler ve KPI’lar çerçevesindeki performansıdır.

Eğer şirketimiz OKR (Objectives and Key Results) metodolojisini kullanıyorsa, Ürün Operasyonları OKR’larımız, ürün portföyü OKR’larına bağlı olacaktır. Ürün portföyü OKR’ları şirket hedeflerini desteklerken, Ürün Operasyonları OKR’larımız da bu bağlamda ürün, portföy ve şirket hedeflerine ulaşmayı amaçlayacaktır.

Örneğin, ürün organizasyonumuzun hedeflerinden biri “ürün yönetimi olgunluk seviyesini %X iyileştirmek” ise, Ürün Operasyonları olarak biz de bu hedefe katkı sağlayacak stratejiler belirleriz. Bu bağlamda, “ürün yöneticilerinin yetkinliklerini artırmak için belirlenen alanlarda Y tane gelişim eğitimi sağlamak” veya “her çeyrekte ürün yöneticilerinin müşterilerle en az Z sayıda görüşme yapmasını sağlayacak bir program başlatmak” gibi hedefler belirleyebiliriz.

Bu hedeflerin ilerleyişini ürün portföyü seviyesindeki hedefler bağlamında takip ederek yaptıklarımızın etkinliğini ve ürün organizasyonuna kattığı değeri ölçebiliriz.

2. Ürün Operasyonları İnisiyatiflerinin Başarısını Ölçmek

Ürün Operasyonları olarak yukarıda bahsettiğimiz gibi ürün organizasyonunun yüksek etkili çıktılar yaratmasını mümkün kılmak amacıyla ürün yönetimi pratiğimizin olgunluğunu artırmak, süreçleri iyileştirmek ve yenilerini tasarlamak, fonksiyonlar arası iletişim ve uyumu artırmak, veri ve içgörüye dayalı karar alma mekanizmaları geliştirmek gibi birçok farklı alanda çeşitli inisiyatifler yürütüp aktif olarak çalışırız. Bu inisiyatiflerin her birinin başarısını ölçmek genel başarımızı analiz etmemizi sağlar. Örneğin:

• Yeni bir süreç tasarladığımızda ya da var olanı geliştirdiğimizde, bu değişimin yapılan işin tamamlanma süresine olan etkisini ölçebiliriz.
• Yeni bir ürün yönetim aracı kullanmaya başlamışsak, bu aracın ekipler tarafından ne ölçüde benimsendiğine bakabiliriz.
• Ürün yöneticileri arasında bir Community of Practice (Uygulama Topluluğu) oluşturduysak, bu topluluğun etkileşim ve katılım oranlarını ölçebiliriz.
• Ürün takımlarının daha iyi karar almalarını sağlamak amacıyla gerekli verilerin mevcudiyeti ve bu verilere erişim oranlarına bakabiliriz.
• Sürüm notlarının kullanımını ve farkındalığı ölçümlemek için ilgili notların bulunduğu sayfanın görüntülenme sayısını takip edebiliriz.
• Sistem hatalarını toplamak ve işlemek için kurduğumuz yeni bir sistemin etkinliğini ölçmek için hataların çözülme süresi veya toplam hata sayısına bakabiliriz.
• Organizasyona yeni katılanların entegrasyon sürecinin etkinliğini ölçmek için katılımcılardan oryantasyon süreçleri ile ilgili olan memnuniyetlerini bir anket toplayabiliriz.
• Ürün takımlarının müşterileri anlama düzeyine dair bilgi edinmek ve bunu artırmak için belirli zaman aralığında görüşülen müşteri sayısını ve bu görüşmelerden edinilen içgörüleri inceleyebiliriz.
• Deney kültürümüzün olgunluğunu ölçmek için, yapılan A/B testlerinin sayısına, sonuçlarına ve edinilen öğrenimlere bakabiliriz.
• Stratejik ürün planlama ve yol haritası geliştirme yetkinliğimizi çeyrek bazında planlanan işlerin gerçekleştirilme yüzdesine ve inisiyatiflerin fikir aşamasından uygulama aşamasına hangi hızla ulaştığına bakarak anlayabiliriz.
• …

3. Ürün Pratiğinin Olgunluğunu ve Ürün Operasyonları Fonksiyonunun Organizasyona Sağladığı Katkıyı Şirket İçinde Yapılacak Anketler ile Ölçmek

Çeyrek bazında ya da altı ayda bir yapılacak iç anketler ile, ürün yönetimi olarak güçlü olduğumuz ve iyileştirilmeye açık alanlarımızı belirleyip, zamanla değişimlerini izleyebiliriz. Bu anket çıktılarından edindiğimiz bulguları da Ürün Operasyonları stratejimizi ve planlarımızı belirlemede önemli bir bilgi olarak kullanabiliriz.

Ürün Operasyonları olarak rolümüz çok farklı fonksiyon ve takıma dokunup işbirliğine dayandığından, bu anketleri ürün takımlarına ek olarak satış, pazarlama, tasarım, yazılım, müşteri destek ve yönetimi gibi diğer ana iş ortaklarımızla da yapmak yarattığımız değeri ve gelişim alanlarımızı bütünsel olarak anlamamıza yardımcı olacaktır. Aşağıda iki farklı hedef kitle için örnek sorular bulabilirsiniz:

Ürün Ekipleri İçin:

• Kullanıcı, pazar, şirket ve iş bağlamını yeterince anlıyor musunuz?
• Ürün stratejimiz yeterince açık mı ve odaklanmanız gereken alanları anlamanıza yardımcı oluyor mu?
• Vaktinizi en çok hangi alanda harcıyorsunuz? (örneğin: anlık hataların çözümü, pazar ve müşteri analizi, kullanıcılar ile konuşma, dokümantasyon, data analizi, farklı fonksiyonlarla işbirliği gibi)

İş Birliği İçerisinde Olduğumuz Diğer Fonksiyon ve Takımlar İçin:

• Ürün yol haritası ve yaklaşan sürümlerle ilgili yeterli görünürlüğe sahip misiniz?
• Müşterilerin sağladığı içgörüleri etkili şekilde ürün takımlarına aktarıp sonrasında müşterilere geri bildirim sağlayabiliyor musunuz?
• Ürün ekipleriyle işbirliğiniz nasıl ilerliyor?

4. Kantitatif Ölçümleri Kalitatif Ölçümlerle Destekleme

Yukarıda bahsettiğimiz kantitatif ölçümleri kalitatif değerlendirmelerle desteklemek tüm resmi doğru şekilde çizip hem ‘’ne’’yi hem de ‘’nasıl’’ı anlamamızı sağlamak için çok önemlidir. Bu nedenle, hem ürün ekipleri hem de işbirliği yaptığımız paydaşlarla düzenli (çeyreklik gibi) birebir görüşmeler yapmak güvene dayalı ilişkileri güçlendirmek, süreçlerin nasıl işlediğini gözlemlemek ve iyileştirme fırsatlarını belirlemek açısından oldukça değerli olacaktır.

Ürün Operasyonları, doğrudan gelir üreten veya başarısı net bir şekilde ölçülebilen bir fonksiyon olmadığı için, bu yöntemleri birlikte kullanarak Ürün Operasyonlarının başarısını daha kapsamlı bir şekilde değerlendirebilir, katkısını ve etkisini daha somut bir şekilde ortaya koyabiliriz.

Siz de ürün pratiğinizde iyileştirme alanları olduğunu veya organizasyonuzda Ürün Operasyonları kurmayı mı düşünüyorsunuz? Bunları birlikte değerlendirip ürün yönetimi kültürünüzü olgunlaştırıp organizasyonunuzu başarıya götüren yolda birlikte çalışmak isterseniz buradan bağlantıya geçebilirsiniz.